ENTERNASYONAL YOLLARINDA CHP

Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Sosyalist Enternasyonal” seferi ve zaferi, bütün komikliğine rağmen, aynı zamanda ciddi bir olay. Komikliğine bakıp hafife almamalı.

Ben kendi hesabıma, Halk Partisi’nden “sol” bir parti çıkacağına hiçbir zaman inanmadım. Bir zamanlar Avrupa üniversitelerinden üstünde “bon pour l’orient” yazan diplomalar almış Türkiyeli öğrenciler misali, “geri kalmış bir Ortadoğu ülkesinde bu kadar” diyen bir “sosyal-demokratlık” beratı da daha icat olunmadı.

Ama CHP’nin ille “sol” bir parti olması da şart değildi. Merkez-sol bir Cumhuriyetçi parti olarak da şu anda oynamakta olduğu rolden çok daha olumlu bir rolle yer alabilirdi siyasette. Hindistan’da Congress Party’nin de sola yanaşmasının sınırı vardır (kurucu, ataerkil partiler çerçevesinde Congress’i anıyorum): ama o parti hiçbir zaman bu derece anti-demokratik bir misyonla hareket etmemiş, Hindistan sağıyla da hiç bu kadar “pozisyon paylaş”mamıştır.

Gelgelelim, Türkiye’de CHP’nin daha sol bir çizgiye gelebileceğine inananlar hâlâ var ve korkarım olmaya devam edecekler. Bu varoluş biçimiyle CHP kendisi sol olmamakla kalmıyor, bir sol olmasını önlemeyi de başarıyor. Tabii bu başarı onun hesabına mı, yoksa “solcu”ların tembellik hesabına mı yazılmalı, onu ayrıca tartışmak gerek.

Şimdi, dünyadaki ılımlı solun uluslararası örgütü, pek çok konuda kapitalizmin yedek lastiği olmayı sineye çekmiş sosyal-demokrat partilerin egemen olduğu örgüt, Sosyalist Enternasyonal, CHP’ye yutması kolay olmayan bir tavır gösterdi. Göstermesin de ne yapsın?

Onların gösterdiği bu tavırdan önce, Kılıçdaroğlu’nun gösterdiği şeye bir göz atmakta yarar var. Memleket içinde, burada bazı temelleri bulunan kötü bir “muhalefet etme” anlayışıyla, her lafı döndürüp dolaştırıp “Castagenam est delandum” mudur, nedir, onun gibi “AKP yok edilmelidir” ibaresiyle noktalayabilirsiniz. Ama Sosyalist Enternasyonal’de konuşurken bu numaraları yapmanın bir anlamı yok. Oradaki insanlar bütün dünyayla birlikte Türkiye’de olup bitenleri yakından izliyor, biliyorlar. Üstelik, bu izledikleri olayları değerlendirmek için başvurdukları teorik araçlar CHP’nin ya da Kılıçdaroğlu’nun kırık dökük sloganlarına benzemiyor.

Gidip orada o lafları söylemek, nereye gittiğini de, gittiği yerde kimin bulunduğunu da bilmeyen birinin yapacağı iş.

Sosyalist Enternasyonal içinde ta ne zamandan beri CHP’yi oradan ihraç etmekten yana bireyler ve gruplar var. Baykal’ın önderliğiyle kazanılmış bir mertebeydi bu, Kılıçdaroğlu ile de devam ediyor. Bunu biliyorum, çünkü böyle düşünenlerin bazıları benim de dostum. Şu ana kadar böyle bir işin yapılmamasının nedeni, CHP’de bir olumluluk keşfedilmesi değil. “Türkiye’de zaten ‘sol’ yok” diyorlar. “CHP’yi de ihraç edersek kimseyle temasımız kalmayacak.”

Hattâ bir ara, bu itiraza karşı, “O halde AKP’yi davet edelim” diyenler bile olmuştu. Buna doğrusu ben de he diyememiştim. “CHP’yi ‘sol’ olmadığı için ihraç etmeniz hakkınızdır, bunu yapabilirsiniz. Ama onun yerine sol olmayan birini üye yapamazsınız. AKP hiçbir zaman ‘sol’ olduğunu söylemedi, söylemeyecektir; ve zaten değildir. Bu doğru bir davranış olmaz,” demiştim. Zaten büyük çoğunluğun böyle düşündüğünden eminim.

Kılıçdaroğlu ve partisi herhalde bu eğilimlerden de hiç haberdar değil ki, gidip orada bu densiz konuşmaları yapabiliyorlar. Sonra da istiskalin daniskasıyla karşılaşıyorlar. Nezaketen “sağlık gerekçesi” gibi bir şey söylenmişken sonra da onun da doğru olmadığını ilân eden bir açıklama daha geliyor.

Kılıçdaroğlu bu parlak seferden dönüp masa yumrukluyor. Ne kadar acıklı bir manzara! Adamı da çıkıp Enternasyonal’dekileri sahte Sosyal-Demokrat olmakla suçluyor.

Örgütün adı “Enternasyonal”. CHP’nin ne biçim bir parti olduğunun “enternasyonal” açıklaması, adlandırması da işte bu. Bu memleket içinde “nasyonal sosyalist”i “sosyalist” diye yutturmak âlâ mümkün olabiliyor (alıcısı iyice azalsa da). Ama uluslararası mercie gelince işler öyle yürümüyor.