ALİ YILDIZ'IN MEZARI: AKP VE CHP DİYALOĞU

Devletin cezalandırdığı Kürtlerin birçoğunun mezar yerinin belli olmaması, yaşananlara biraz mesafeli bakabilenler için dehşet verici.

Ali Yıldız, 1997 yılında Dersim’in Çemişgezek ilçesi yakınlarında öldürülen 19 DHKP-C militanından birisi. Aradan 14 yıl geçtiği halde mezarı yoktu ve nereye gömüldüğü de bilinmiyordu.

Avukat Hüseyin Aygün, Dersim (Tunceli) CHP Milletvekili. Onu belki benim köşemdeki mektuplarından da hatırlıyor olabilirsiniz. Geçmişte Tunceli Baro Başkanlığı yaptı. Bölgedeki hukuksuzluklarla, devlet baskısıyla mücadele eden bir hukuk insanı olarak tanıdım onu. Her zaman yanında başı derde girmiş insanları savunmak için hazırladığı dosyalarla dolaşan Aygün, onunla her karşılaştığım yerde, bir insan hakları talebiyle karşıma dikilir.

Aygün, henüz yeni seçilmiş bir milletvekili olarak Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in kapısını çaldı. Yanında mezarı bilinmeyen Ali Yıldız’ın ailesinin avukatı, Çağdaş Hukukçular Derneği Başkanı Taylan Tanay da vardı.

Hüseyin Aygün’le telefonla konuştum. Öldürülen 19 militanın mezar yerini köylülerin desteğiyle bulmuşlar. Çemişgezek’te Jandarma Karakolu’nun 150 metre yakınında bir yerde gömülmüş oldukları ortaya çıkmış. (Ali Yıldız’ın kardeşi Hüsnü ve annesi Sakine çocuklarının gömüldüğü toplu mezarın açılması için bir aydan uzun bir süredir açlık grevi yapıyorlardı.)

Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Aygün’ü iyi karşılamış ve toplu mezarın açılması konusunda gerekenleri yapacağı sözünü vermiş. Aygün, görüşmeden umutlu ayrıldığını söyledi. Birçok alanda iktidar ile muhalefet arasındaki gerginliğin tırmanışta olduğu bir süreçte, Adalet Bakanı ile CHP milletvekili arasında, insan hakları konusunda ortak bir irade gelişmiş olması, gerçekten çok olumlu.

Güneydoğu toplu mezarlar toprağı

Aygün, Adalet Bakanı’yla görüşmesinde, bölgedeki diğer toplu mezarları da gündeme getirmiş. Tespit edilebilen 114 toplu mezar yerinde 1479 cesedin bulunduğu bilgisine ulaşılmış. Çemişgezek’teki toplu mezarın açılmasının önemli bir başlangıç olabileceği düşünülüyor. Aygün, mezarların Minnesota Kriterleri’ne uygun açılması talebinde de bulunmuş. Çünkü daha önce Batman’da yapılan toplu mezar açma girişimleri kepçelerle yürütülmüş ve usulüne uygun olmayan bu kazılarda kemikler kırılmıştı, cesetlerin teşhisini engelleyen sonuçlar oluşmuştu.

Aygün’ün Adalet Bakanıyla olan görüşmeyi Kemal Kılıçdaroğlu’nun bilgisi dahilinde yaptığını ve Adalet Bakanı’nın bu son derece duyarlı konuda CHP’nin işbirliğini önemsediğini ifade etmiş olduğunu da belirtelim...

Kürt sorununun çözümünde bir örnek 

Türkiye’nin yakın tarihini, devlet güçleri eliyle işlenen büyük ve acımasız cinayetlerin ürkütücü atmosferinden bağımsız düşünemeyiz. Kürt sorununu şiddet ile çözeceğini düşünen devlet iradesi, her türlü hukuksuzluğa başvurdu. Toplu mezarlar, bu ‘kültür’ün en korkutucu ürünleri olarak karşımızdalar.

Adalet Bakanı’nın sorunun çözüm noktasında CHP ile işbirliğine önem veren açıklaması, ciddi bir başlangıç. Sürece mutlaka BDP’nin de bir yerinden katılması gerektiğini düşünüyorum.

Kürt sorununun çözümüne giden yolun, ‘geçmişle yüzleşme’den geçtiğini görebilmek çok önemli. Toplu mezarlar konusu, bu yüzleşmenin adımlarından birisini oluşturabilir. Aygün, deneyimli bir avukat, çiçeği burnunda bir milletvekili. Daha önce de Dersim katliamında idam edilen Seyit Rıza’nın mezarının bulunmasını talep etmişti.

Diyarbakır’a gittiğimde, Dağkapı’nın karşısındaki yerde Şeyh Sait’in gömülü olduğu söylenir. Mezar yeri bilinmez.

Devletin cezalandırdığı Kürtlerin birçoğunun mezar yerinin bile belli olmaması, yaşananlara biraz mesafeli bakabilenler için gerçekten dehşet verici. Daha yakın bir zamana kadar bu konularda taleplerde bulunmak, hatta bu konuları konuşmak bile büyük cesaret gerektiriyordu. Hüseyin Aygün de Seyit Rıza’nın mezarını aramaya çıktığında çeşitli tehlikeleri göze almıştı.

Şimdi yörenin milletvekili olarak, tarihin derinliklerine saklanmış gerçeklerin ortaya çıkması için uğraşmayı sürdürüyor.