VEDAT TÜRKALİ HAYATINI KAYBETTİ

Vedat Türkali, bir süredir tedavi gördüğü Yalova Devlet Hastanesi’nde sabah saat 06.00 sularında hayatını kaybetti. Doktoru Özgür Akın Oto, ünlü yazarın çoklu organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı.

Asıl adı Abdülkadir Pirhasan olan Vedat Türkali, 1919 doğumluydu. Şair, senarist ve roman yazarı olan Vedat Türkali, lise öğrenimini Samsun’da tamamladı. Sonrasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin Türk Dili Ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi.

Maltepe ve Kuleli Askeri Lise’sinde edebiyat öğretmenliği yaptı. Vedat Türkali, 1951’de siyasi eylem suçu ile 9 yıl hapis cezası aldı. 7. yılında şartlı bırakıldı.

1958 yılında cezaevinden çıktıktan sonra sinema alanında çalıştı. 40'ın üzerinde senaryo yazdı ve üç filmin yönetmenliğini yaptı. Senaryolarını Vedat Türkali takma adıyla yazıyordu.

Eserleri

Yazdığı dört tiyatro oyunu, ulusal gelenek ve değerlere dayanan oyunlar olarak (ikisi türkülerle işlenmiş epik yapıda) özgün öncü nitelikler taşıyor. 1960 yılında Rıfat Ilgaz ile Gar Yayınları’nı kuran Vedat Türkali, 1960 yılında senaristlik yapmaya başladı. Vedat Türkali tarafından kaleme alınan “Mavi Karanlık” ve “Bir Gün Tek Başına” adlı romanlar, Türk edebiyatının en mühim eserleri arasında.

1990'da yayımlanan Tek Kişilik Ölüm, gerçek kişilere ve gerçek olaylara dayalı bir dönem romanıdır. Daha sonraki on yıl boyunca Türkiye Komünist Partisi'nin tarihi niteliğindeki, İkinci Dünya Savaşı döneminin siyasal yapısının sergilendiği Güven adlı iki ciltlik romanını yazar. Bu romanı rahat yazmak için 10 yıl Londra'da kalır.

Bunların dışında düzyazıları, söyleşileri, savunmaları Tüm Yazıları Konuşmaları (2001), Tüm Yazıları Konuşmaları 2 (2014) adlı kitaplarda toplanmıştır. Ayrıca yazarın Kürt sorunu ile ilgili yazıları Özgürlük İçin Kürt Yazıları (2002), Özgürlük İçin Kürt Yazıları 2 (2014) adlı kitaplarında yer almaktadır.

Komünist (2001) adlı bir anı kitabı vardır. Bu kitap çocukluğundan ve tutuklanma sürecine kadarki yaşamından kesitler içerir. 

2004 yılında yayımlanan Kayıp Romanlar adlı romanı ise 90'lı yıllar Türkiye'sini, siyasi sürgünden ülkesine dönen emekli bir doktorun gözünden anlatır. 

Kayıp Romanlar ayrıksı bir aşk romanıdır da aslında. Bir İstanbul romanıdır ancak romanın akışı İstanbul'dan Diyarbakır'a, oradan da İsviçre'ye kadar uzanır. 

Milliyet Yayınları Roman Yarışması'nda (1974) “Bir Gün Tek Başına” adlı eseriyle birincilik alan Vedat Türkali, Orhan Kemal Roman Armağanı’nı 1976’da aldı. 

Türkiye Komünist Partisi üyesi olan Vedat Türkali daha sonra 2002 yılında DEHAP’dan aday oldu ve siyasette aktifti.(Al Jazeera)