SURİYE'Yİ GÖRÜŞTÜLER

Fransa’dan yapılan açıklamada "dört ülkenin, Rusya’nın ve Suriye rejiminin ılımlı muhaliflere ve sivil halka yönelik hava saldırılarını sona erdirmeleri konusunu yakından takip edecekleri" belirtildi.

Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı David Cameron ile ABD Başkanı Barack Obama video konferans yoluyla Suriye konusunu görüştü. Elysee Sarayı’ndan yapılan yazılı açıklamada, "liderlerin, hasmane faaliyetlerin en kısa zamanda sona ermesi yolundaki anlaşmanın yürürlüğe girmesini arzu ettikleri ve 11 Şubat’ta Cenevre’de varılan anlaşmaya saygı gösterilmesi konusunda çok dikkatli olacakları" duyuruldu. BM’nin 2254 sayılı kararı uyarınca Suriye’de siyasi geçiş dönemi için müzakerelerin hızla başlatılması çağrısı yapıldı. 

Açıklamada, "bu dört ülkenin, Rusya’nın ve Suriye rejiminin ılımlı muhaliflere ve sivil halka yönelik hava saldırılarını sona erdirmeleri konusunu yakından takip edecekleri" belirtildi.

Özellikle Halep’teki insani krizin sona erdirilmesinin önemine değinilen açıklamada, insani yardımların ihtiyaç duyulan bölgelere ulaştırılmasının gerekliliğine özellikle dikkat çekildi. 

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, Suriye’deki mevcut durumu ve Avrupa’nın yüz yüze olduğu mülteci krizinin görüşüldüğü bildirildi. Açıklamada, liderlerin, 11 Şubat’ta Münih’te alınan kararlar doğrultusunda Suriye'de çatışmaların durdurulması yönündeki adımları memnuniyetle karşıladığı belirtildi. “Liderler bütün taraflara alınan kararları samimi bir şekilde uygulamaya geçirmeleri yönünde çağrı yaptı ve kalıcı barış, Suriye halkı için meşru bir hükümetin kurulmasına yönelik siyasi geçiş hakkındaki taahhütlerini teyit etti” ifadesi kullanıldı.

Liderlerin Suriye'de acil bir şekilde sivilleri ayrım yapmaksızın hedef alan bombardımanın durdurulmasının öneminin altını çizdiği kaydedilen açıklamada ayrıca, “Başkan Obama, mevkidaşlarıyla Suriye’deki insani krizi azaltacak adımları, Avrupa’ya mülteci akınının yönetimi için NATO görevinin önemini ve Yunanistan ile Türkiye arasındaki koordinasyonu ele aldı” ifadesine yer verildi.

‘B planı'nı tartışıyoruz’

ABD Senatosu Uluslararası İlişkiler Komitesi’nde konuşan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin gündeminde Suriye’de ateşkes tarihi anlaşması vardı. Rusya ya da diğer tarafların ateşkesi bozması durumunda sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağını söyleyen Kerry, şöyle konuştu:

“İhlâlde bulunmaları durumunda cezasız kalacağını düşünenler, çok büyük hata yapar. Masada başarısız olmamız durumunda uygulanacak ‘B planı’ hakkında önemli tartışmalar yapıyoruz.”

Himeymim hava üssünde koordinasyon merkezi

Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Rusya ile ABD arasında 22 Şubat'ta varılan anlaşma çerçevesinde Suriye'deki Himeymim hava üssünde koordinasyon merkezi oluşturduklarını belirtti.

Sözcü Konaşenkov, merkezin amacının, Suriye rejimi temsilcileri ile çatışmaların durdurulması anlaşmasında kapsam dahiline alınan muhalefet arasında görüşme sürecinin yürütülmesine, ateşkes anlaşmasının imzalanmasına ve insani yardımların organizasyonuna katkı sağlamak olduğunu belirtti.

"Cenevre'deki Suriye görüşmeleri ertelendi"

Anadolu Ajansı’nın haberine göre bir Birleşmiş Milletler (BM) yetkilisi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "25 Şubat tarihinde devam edeceği duyurulan Cenevre'deki Suriye görüşmeleri, teknik ve lojistik nedenlerle ileri bir tarihe ertelendi" ifadesini kullandı.

BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, geçen hafta yaptığı açıklamada, "Cenevre'deki Suriye görüşmelerinin 25 Şubat'ta başlayacağını söylemek gerçekçi olmaz. En az 10 gün hazırlık ve davetiye sürecine ihtiyacımız var. Suriye'de ateşkes sağlanırsa ve insani durum iyileştirilirse görüşmelerin başarılı olma şansı var" değerlendirmesinde bulunmuştu.

Ateşkes tarihinde uzlaşma

2011’de başlayan iç savaşı durdurmak üzere yapılan çalışmaların ardından, ABD ve Rusya Suriye’de ‘ateşkesin’ 27 Şubat’ta başlaması için anlaştı. Suriye'de savaşan gruplardan anlaşmaya katılmak isteyenler de 26 Şubat öğlene kadar niyetlerini bildirecekler. Karar, IŞİD veya Nusra Cephesi'ni ya da Birleşmiş Milletler tarafından 'terörist' olarak nitelenen diğer örgütleri kapsamayacak.

Esed'den seçim tarihi

ABD ve Rusya'nın Suriye'de ateşkes için tarih belirlemesinin hemen ardından Suriye rejimi lideri Esed, 13 Nisan'da parlamento seçimlerinin yapılmasını öngören bir kararname imzaladı. Suriye'de son parlamento seçimi Mayıs 2012'deydi.

Muhaliflerden 'koşullu' bağlılık

Suriyeli muhaliflerin Yüksek Müzakere Komitesi Koordinatörü Riyad Hicab ise, ateşkes anlaşmanın 'uluslararası garantilere bağlı olduğunu' söyledi. Komitenin daha sonra yaptığı yazılı açıklamada, muhaliflerin önceden beri üzerinde ısrar ettiği insani talepler yinelendi.

Ateşkes anlaşması için uluslararası çabalara olumlu yanıt verme niyetinde olduklarını belirten komite, ateşkese bağlılıklarının koşullu olduğunun altını çizdi. Muhaliflerin talepleri; kuşatmaların kaldırılması, savaş esirlerinin serbest bırakılması, sivillere yönelik hava saldırılarının durdurulması ve insani yardımların girişine izin verilmesi. (Al Jazeera, AFP ve Reuters)