'SURİYE RUSLARIN SAVAŞI DEĞİL’

Rusya'nın en çok tıklanan haber sitesi Gazeta Ru, iki hafta önce yayınladığı bir haberle ülkede gündemi sarstı. Gazete Ru, haberinde, resmi bir tezkere olmamasına karşın gizlice Suriye’ye gönderilmek istenen ancak buna karşı çıkan Rus askerlerinin hikâyesini anlatıyordu. Batı için bu, Rusya’nın Suriye’ye asker gönderdiği yönündeki iddiaların doğruluğunu kanıtlıyordu. Rus halkı içinse, ‘Afganistan savaşının’ ulusal hafızadaki acı hatıraların yeniden sızlaması anlamına geliyordu.    

Başta Amerika olmak üzere, bölgedeki gelişmeleri izleyen ülkelerin istihbarat teşkilatları Laskiye ve Tartus limanına yapılan askeri sevkiyatın fakındaydı. Uçaklar, helikopterler, tanklar, zırhlı personel taşıyıcılar ve askerler…

Herkes Moskova’nın Ukrayna’da yaptığı gibi müttefiklerine gayri resmi yollardan yardım ettiğini düşünüyordu. Ancak Rusya 30 Eylül günü Suriye’deki Esed muhaliflerini bombalayarak resmen çatışmanın tarafları arasına girdi. Suriye hükumetinin talebi ve Rus parlamentosunun onayıyla...

‘Ruslar kara operasyonuna karşı’

Rus hükumetinin dış politikasını şekillendiren kurumlar için araştırmalar yapan Rusya Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkan Müsteşarı Elena Suponina eski bir gazeteci. Arapça bilen Suponina bölgedeki gelişmeleri çok yakından izliyor. O’na göre Rus halkı Suriye operasyonunun hava bombardımanı çerçevesinde kalmasına razı.

Liberal kanada yakınlığı ile bilinen Rus kamuoyu araştırma şirketi Levada halkın Devlet Başkanı Putin’e olan desteğinin Suriye operasyonunda da sürdüğünü ortaya koyuyor. Bu desteğin oranı yüzde elli görünüyor. Kırım ve Ukrayna’nın Suriye’den farklı olduğunu düşünen Suponina, kara birliklerinin operasyona dahil olması halinde bu desteğin düşeceğine inanıyor.

“Bence Rusların tamamına yakını Suriye’deki bombardımanı destekliyor. Ama aynı insanlar, Suriye’de yapılacak bir kara operasyonuna tamamen karşı. Çünkü Afganistan tecrübesi hâlâ hafızalarda tazeliğini koruyor. Afganistan’dan çok ciddi dersler çıkardık. Sovyetler Birliği’ne çok büyük zararlar verdi bu savaş. Umarız bu hata tekrarlanmaz.”

Rus basınında hava operasyonunun barındırdığı risklerin bile tartışma konusu olduğunu aktaran Suponina, "Teknik nedenlerle düşecek bir uçağın pilotunun düşman eline geçmesi bile insanları endişelendiriyor" diyor. 

'Suriye Ruslar'ın savaşı değil'

Kırım ve Ukrayna'daki askeri müdahalelerin Putin’e olan desteği arttırdığını söyleyen muhalif Rus gazetesi ‘Novaya Gazeta’ nın savunma alanında uzman muhabiri Pavel Felgenhauer, Suriye’de durumun her an değişebileceğinin altını çiziyor.

“Kırım ve Ukrayna’daki savaş çok farklı. Tarihi ve etnik bağlar nedeniyle halk orada alınan riski makul karşıladı. Milliyetçi duyguları okşadığı için bir halk desteğinden de bahsedebiliriz. Ama Suriye Ruslar için anlamsız bir savaş. Sıradan vatandaşlar kimin kim olduğunu bile bilmez. Tarafgirliğimizi kamuoyuna IŞİD ile açıklamaya çalışsalar da IŞİD şimdiye kadar Rusya’yı hedef almadı. Ama bundan sonra Rus topraklarında böyle bir saldırının olabileceği konuşuluyor.”

'Uzarsa halk desteği azalır'

Rus halkının Suriye'de bir kara harekatına karşı olduğu biliniyor. Hükumetin medya üzerinden sürekli operasyonun hava saldırısı çerçevesinde kalacağını anlatarak kamuoyu tepkisini dizginlediğini aktaran Felgenhauer, zaman ve harcanan paranın da Rusların görüşlerini etkileyeceğini düşünüyor.

"Rusya Irak’ta kurduğu teröre karşı ortak istihbarat merkezi ile bölgede İran, Irak ve Esed’ten oluşan Şii blok ile müttefik oldu. Şu anda Suriye’de konuşlu güç ile Irak’ta aktif bir görev üstlenmek imkansız. Ama tabii zaman içerisinde, tıpkı Suriye’de yaptıkları gibi gizlice üsler kurar, buralara uçak ve askeri birlikler konuşlandırırlarsa Irak’ta da Rus uçaklarının operasyonu başlar. Operasyon alanı yayıldıkça, süresi uzadıkça maliyet artar. Ortadoğu ve körfezdeki Sünni ittifak Rusya’yı cezalandırmak için harekete geçerse daha fazla ambargolar gündeme gelebilir. Petrol zengini Arap ülkeleri daha fazla üretimle petrol fiyatlarının daha da düşmesini sağlayabilir. Bu Moskova’nın ekonomik yükünü iyice arttırır. Askeri kayıp olmasa bile ekonomik kayıplar halk desteğini etkiler."

'Asıl hedef Esed güçlerinin karada ilerlemesini sağlamak'

İdlib'in muhaliflerin eline geçmesinin Esed ve müttefikleri için ağır bir kayıp olduğunu söyleyen Felgenhauer, hava operasyonunun öncelikli hedefinin İdlib'i geri almak olduğunu düşünüyor.

"Esed güçleri ile hareket eden bir Rus gazetecisine göre, Suriye ordusu İdlib’te helikopterlerden bölge halkına üzerinde 'teslim olun, yakında kara harekatı başlayacak' yazılı kağıtlar atıyor. Rus hava kuvvetlerinin görevi bu kara harekâtına yakın hava desteği sağlamak.Rusya Esed birlikleri yeniden saldırı durumuna geçip, toprak kazanmaya başlayana kadar hava harekatına devam edecek. Ama bunun ne kadar süreceği kara harekatını yürüten Suriye ordusuna, onun İran ve Hizbullah gibi muhaliflerinin becerisine kalmış bir konu." (Al Jazeera)