ORTADOĞU'DAKİ SİLAH İTHALATI 5 YILDA İKİYE KATLANDI

İsveç'teki Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (SIPRI) küresel silah transferleri raporuna göre, Ortadoğu bölgesindeki silah ithalatı 2013- 2017 arasında, 2008-2013 yıllarına göre yüzde 103 arttı.

Söz konusu dönemde küresel silah ihracatının yüzde 32'si bölge ülkeleri tarafından gerçekleştirildi. Suudi Arabistan, önceki 5 yıla göre yüzde 225 artan silah alımlarıyla dünyanın en fazla silah ihraç eden ikinci ülkesi oldu. Bir diğer bölge ülkesi Mısır, ihracatındaki yüzde 215 artışla dünya sıralamasında üçüncü sırada yer alırken, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) dördüncü oldu.

Ortadoğu ülkelerinin büyük bölümünün son 5 yılda silahlı çatışmaların doğrudan ve dolaylı tarafı haline geldiğine dikkat çekilen raporda, bölgede sivilleri etkileyen şiddetli çatışmalara ve insan hakları ihlallerine dair endişelerin, Batı Avrupa'da ve Amerika'da, Ortadoğu'ya silah satışlarının sınırlanmasına yönelik siyasi tartışmaları beraberinde getirdiği belirtildi. Raporda, tartışmaların satışları etkilemediği ve bölge ülkelerinin silah tedarikinin büyük bölümünün bu ülkelerce karşılandığı kaydedildi.

Asya ve Okyanusya'da artış, Amerika, Avrupa ve Afrika'da azalma

SIPRI raporuna göre, dünya genelinde silah transferlerinde yeni milenyumun başından bu yana görülen artış eğilimi devam etti. Kıtalar bazında silah ithalatı son 5 yılda önceki 5 yıla göre Asya genelinde ve Okyanusya'da artış gösterirken, Afrika, Kuzey Amerika, Güney Amerika ve Avrupa'da azaldı.

İhracatçı ülkeler

Dünyanın en büyük silah satıcısı olan 5 ülke, ABD, Rusya, Fransa, Almanya ve Çin, 2013-2017 döneminde dünya genelindeki toplam silah satışının yüzde 74'ünü gerçekleştirdi. Bu alandaki liderliğini sürdüren ABD'nin toplam satışlar içindeki payı yüzde 34. 2008-2017 arasındaki ihracatını yüzde 25 arttıran ülke, en yakın rakibi Rusya'dan yüzde 58 daha fazla satış yaptı. Bu dönemde 198 ülkeye silah satan ABD'nin Ortadoğu ülkelerine yaptığı satışlar toplam satışlarının yüzde 49'unu oluşturdu.

İkinci sıradaki Rusya'nın ihracatı son 5 yıla yüzde 7,1 azalırken, üçüncü sıradaki Fransa'nın ihracatı yüzde 27 arttı. Dördüncü sıradaki Almanya'nın son 5 yıldaki ihracatı yüzde 14 azalırken, Ortadoğu ülkelerine satışları yüzde 109 arttı.

Çin, son 5 yılda yüzde 38 arttırdığı satışlarıyla dünyanın en fazla silah ihraç eden 5. ülkesi oldu.

Türkiye yükselişteki ihracatçı ülkelerin başında

Türkiye son 5 yılda satışlarında kaydettiği yüzde 145 artışla yükselişteki ihracatçı ülkelerin başını çekti. Güney Kore satışlarını yüzde 65, İsrail ise yüzde 55 arttırdı.

Dünyanın en büyük ithalatçısı Hindistan

Son 5 yılda küresel silah alımlarının yüzde 12'sini tek başına yapan Hindistan dünyanın en büyük silah ithalatçısı oldu. Hindistan'ın ithalatı bu dönemde yüzde 24 arttı. Söz konusu ithalat içinde Rusya'dan yapılan alımlar yüzde 62 payla birinci sırada yer aldı. ABD'den yapılan alımlar ise son 5 yılda, önceki 5 yıla göre yüzde 557 artarak ülkeyi Hindistan'ın tedarikçi listesinde ikinci sıraya yerleştirdi.

Öte yandan Hindistan ile süregelen rekabetine rağmen aynı dönemde Pakistan'ın silah ithalatı yüzde 36 azaldı. Ülkenin ABD'den yaptığı alımlarda yüzde 76 düşüş görüldü.

Avustralya ise 2013-2017 arasında yaptığı alımlarla dünyanın en fazla silah ithalatı yapan 6. ülkesi olurken, Okyanusya kıtası genelindeki artışta etkili oldu.

Silah alımlarının azaldığı bölgeler

Afrika ülkelerinin silah alımları son 5 yılda önceki 5 yıla göre yüzde 22 azaldı. Cezayir, yüzde 52 payla Afrika kıtasında en fazla silah alımı yapan ülke oldu. Nijerya da yüzde 42 ithalat artışıyla dikkat çekti.

Aynı dönemde Kuzey Amerika ve Güney Amerika'daki silah alımları yüzde 29 azaldı. Venezuela'nın silah ithalatının yüzde 40 azalması dikkati çekti.

Avrupa ülkelerinin silah alımlarında ise yüzde 22 düşüş görüldü. Raporda ABD'den yeni nesil, ileri teknoloji savaş uçaklarının sipariş edilmesiyle kıtanın silah ihracatında gelecek yıllarda artış görülmesinin beklendiği kaydedildi. _(AA)