NÛBİHAR: KÜRTLERİ DİLİNE SAHİP ÇIKMAYA ÇAĞIRIYORUZ!

23 yıldır Kürtçe alanında yayıncılık yapan edebiyat, kültür ve sanat dergisi Nûbihar, 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla bir açıklama yayınladı.

İşte o açıklamanın tam metni

Dil bir milletin sahip olduğu en önemli değerdir. Milletler varlıklarını dilleri üzerinden sürdürürler. Yaşamın bütün alanında Kürtlerin de kendi dillerini kullanması meşru, doğal, insani ve dini bir haktır; bu hak onlara analarının ak sütü gibi helaldir. Yıllardır bu hakkını kullanmaktan mahrum edilen Kürt halkı ne yazık ki asimilasyona uğramış; örfünden, adetlerinden ve ulusal değerlerinden uzaklaştırılmış, bunun sonucunda büyük zararlara uğratılmıştır.

Her ne kadar son yıllarda Kürtçe’ye karşı bazı ön yargılar kırılmış ve bazı sembolik haklar elde edilmişse de bu haklar geçmişte yapılan tahribatları telafi etmekten çok uzaktır.

Biz Nûbihar’ın farklı kurumları olarak; Kürtleri, kendi varlığına ve diline sahip çıkmaya, yaşamlarının her alanında dillerini kullanmaya, mevcut seçmeli ders ve Kürtçe özel okul hakkını kullanmaya çağırıyoruz.

Şüphe yok ki; bu sorunun çözümünde asıl olan sistematik değişikliklerdir. Her şeyden önce; anayasada yer alan, Türkçe’den başka dillerde eğitime engel olan maddeler değiştirilmelidir. Kürtçe her iki lehçesiyle de (Kurmancî Kürtçesi ve Zazakî Kürtçesi) Kürtler için eğitim dili olmalıdır ve Kürtçe devletin tüm kurumlarında ikinci resmi dil olarak kullanılmalıdır. Bizler, Kürtçenin statüsü için bundan başka bir çözüm ve tedbir göremiyoruz.

Ümit ederiz ki; hukuk ve eşitlik çerçevesinde Kürtçe temel haklarına kavuşur, vicdan sahibi idareciler bu haksızlığı ve eşitsizliği bugünden itibaren giderirler ve en kısa zamanda da bu sorunu tamamen ortadan kaldırırlar.

Nûbihar olarak; bütün dünya halklarının özellikle de Kürtlerin “Anadil Günü’nü” kutluyoruz.

Nûbihar Dergisi, Yayınevi ve Derneği

JI BO RAYA GIŞTÎ

Ziman, di jiyana gelan de esasekî herî girîng e. Hebûna gelan li ser zimanê wan ava dibe. Mafê bikaranîna zimanê Kurdî jî di hemû qadên jiyanê de ji bo gelê Kurd mafekî rewa, siruştî, însanî û dînî ye; wekî şîrê dayîkê helal e. Ji ber ku bi salan e ev maf ji destê gelê Kurd hatiye standin, mixabin gelek nifşên gelê me tûşî bişaftinan bûne û ji tore, adet û rengên xwe yên netewî dûr ketine û zerarên mezin dîtine.

Her çiqas di van salên dawîn de li hemberî zimanê Kurdî hin pêşqebûl hatibin rûxandin û hin mafên biçûk hatibin bidestxistin jî, ev maf ji telafîkirina xisarên heyî gelekî dûr in. Em wekî Saziyên Nûbiharê îro bangî Kurdan dikin ku li ziman û hebûna xwe xwedî derkevin, di her qada jiyana xwe de zimanê xwe bi kar bînin û ji mafên heyî yên wekî dersên bijarte û xwendingehên taybet ên Kurdî sûd wergirin.

Guman tuneye ku di çareserkirina vê kêşeyê de xala herî girîng û bi bandor, guherînên sîstematîk in. Berî her tiştî, divê xala dustûrî ya ku dibe asteng li ber perwerdeya zimanên derveyî Tirkî rabe. Divê Kurdî, digel herdu lehçeyên xwe (Kurdiya Kurmancî û Kurdiya Zazakî) di hemû saziyên perwerdeyê de ji bo Kurdan bibe zimanê perwerdeyê û di hemû qadên dewletê de jî wek zimanê duyemîn ê resmî bê bikaranîn. Ji bilî vê, ji bo zimanê Kurdî em tu çareserî û tedbîran nabînin.

Em hêvî dikin ku di çarçova hiqûq û wekheviyê de zimanê Kurdî jî bigihije mafên xwe yên bingehîn û rayedarên xwedî wijdan vê neheqî û newekheviyê ji îro pêve qebûl nekin û vê pirsgirêkê ji holê rakin.

Em “roja zimanê zikmakî” li hemû gelên cîhanê û bi taybetî li gelê Kurd pîroz dikin.

Kovar, Weşanxane û Komeleya Nûbiharê