KUBAT TALABANİ, HEWLÊR-BAĞDAT ANLAŞMASININ AYRINTILARINI AÇIKLADI

Kubat Talabani, Hewlêr ile Bağdat arasında varılan anlaşmanın her iki taraf içinde yeni bir başlangıç olduğunu belirterek, Başbakan Haydar Ebadi’nin sorunun çözümünde duygusal değil bilimsel yaklaştığını söyledi.

Federal Kürdistan Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani, Hükümet Sözcüsü Sefin Dızeyi, Bakanlar Kurulu Divanı Başkanı Neçirvan Ahmed, Bakanlar Kurulu Yasal Çalışmalar Sekreteri Armanc Rehim, Hewlêr ile Bağdat arasında varılan anlaşmayı Kürdistan Bölgesi’nden bir grup editör ve gazetecinin katıldığı bir toplantıda değerlendirdi.

”Ebadi duygusal değil, bilimsel yaklaşıyor”

Toplantıda konuşan Başbakan Yardımcı Kubat Talabani, Bağdat’ın sorunların çözümü için iyi niyet sahibi olduğunu belirterek, ”Irak Başbakanı Ebadi duygusal değil, bilimsel yaklaşıyor. Biz daha görüşmelerin ilk otutumunda bunu fark ettik” dedi.

Görüşmelerin bir bölümünde Kürdistan Bölge Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Aşti Hewrami’nin; ”Bütçe sorununu gidermek için Kürdistan ve Kerkük petrollerini ihrac ederek yüzde 17’lik bütçe ihtiyaçlarımızı karşılıyoruz” demesi üzerine Haydar Ebadi’nin bir hesap makinesi alarak bazı hesaplar yaptığını dile getiren Kubat Talabani, sözlerini şöyle sürdürdü:

”Aşti Hewrami’nin bu sözleri farklı bir zamanda ve farklı bir oturumda dile gelseydi yeni bir krizin nedeni olurdu. Ancak Ebadi son derece rahat bir şekilde daha sonra cevap vereceklerini söyledi. Bu da şunu gösteriyor ki Bağdat yönetimi gerçekten iki taraf arasındaki sorunların çözümünden yana.”

Federal Kürdistan'ın zararları ödenecek

Irak’ın 2015 bütçesinden Kürdistan’a verilecek yüzde 17’lik payın yanı sıra günlük 250 bin varil Kürdistan petrolünün SOMO yoluyla dünya pazarına aktarılacağını ifade eden Talabani, günlük 300 bin varil Kerkük petrolünün de Kürdistan Bölgesi boru hatlarından Ceyhan’a aktarılacağını söyledi.

Talabani, Bağdat ile 2015 yılı bütçesi hakkında anlaştıklarını, 2014 yılbaşından beri ödenmeyen bütçe için de, her iki taraftan uzmanların katılımıyla oluşturulan gözlemci komisyonlarının konuyu takip edeceklerini, kimin daha çok zararlı çıktığını belirleyeceklerini ve bu açığın kapatılacağını söyledi.

Peşmerge bütçesi Irak Savunma Bakanlığı bütçesinden alınacak

Görüşmelerde, Peşmerge Güçleri bütçesinin Savunma Bakanlığı’na ayrılan bütçeden ödenmesi konusunda ısrarcı olduklarını kaydeden Başbakan Yardımcısı Talabani, ”Peşmerge Güçleri’ne ayrılacak bütçe Irak Savunma Bakanlığı bütçesinden alınacak. Ayrıca Peşmergeye farklı yardımlarda da bulunulacak. Başbakan Ebadi hem görüşmelerde ve hem de Irak parlamentosunda Peşmergeyi övmüştür. Peşmergeye yıllık bir milyar dolar ödenmesine razı olmuştur” dedi.

”Anlaşmaya uyulmazsa zarar eden Federal Kürdistan olmaz”

”Anlaşmaya uyulmaması halinde sorunların tekrarını önlemek adına her hangi bir garantinin olup olmadığı” sorusuna Talabani, ”Hiç bir garanti yok. Garanti sadece Kürdistan Bölgesi’nin kendi haklı ve doğru siyasetinde ısrar etmesidir. Irak şimdi büyük bir kriz içerisndedir. Mali kriz yaşanıyor. Irak’ın içinde bulunduğu kriz Kürdistan’ınkinden daha büyüktür. Biz krizi aşma çalışmalarını başarıyla yürütüyoruz. Onlar ise daha yeni bu krize çözüm formülleri üzerine tartışıyor” şeklinde cevap verdi.

Tarafların anlaşmaya uymaması halinde Kürdistan Bölgesi’nin bundan Irak kadar etkilenmeyeceğini de belirten Talabani, her halükarda Kürdistan petrolünün ihraç edilmesiyle Kürdistan’daki mali ve ekonomik sorunların çözülebileceğini ve bunun da anayasaya aykırı olmadığını da sözlerine ekledi.

Bütçe kesintisiyle, Kürdistan Bölgesi’ni cezalandırma şeklindeki tüm uygulamaların önünü aldıklarını vurgulayan Talabani, ”Anlaşma uyarınca Kürdistan Bölgesi’nin kendi petrolünü satma hakkının anayasal çerçevede olduğu Bağdat tarafından da onanmıştır” dedi.

”Bütçe kesintisine karşılık Kürdistan Bölgesi de petrol sattı, bu durumda kim borçlu” şeklindeki bir soruya Talabani şu sözlerle cevap verdi;

”Bu konuyu araştırmak için iki taraftan amiye bakalıklarına bağlı isimlerin yer aldığı bir komisyon kurulacak. Irak Maliye Bakanı parlamentoda yaptığı konuşmada Bağdat’ın Hewlêr’e 16 trilyon dinar borçlu olduğunu açıkladı. Hiç şüphe yok ki Bağdat Hewlêr’e borçludur.”