İSMAİL BEŞİKCİ YAZDI: BARZANİLER

Mela Mustafa Barzanî’nin Hac Umran’da, dağdaki evi. Kürdistan Ulusal Kurtuluş Mücadelesi sürecinde dağda, karargah olarak kullanılan ev. Tek katlı bir yapı. Odalar geniş. Geniş odalar ara kapılarla birbirine bağlanıyor. Ev, sert taşlardan oluşan kayalık bir alan üzerine kurulmuş. Dağın tepesinde. Çevrede, o dağdan daha yüksek olan dağlar da var.

Evin altında bir mağara var. Bombardımanlar sırasında sığınak olarak kullanılmış. Mağaranın bir buçuk metre kadar olan ağzından giriliyor. 80 derece kadar diklik söz konusu. Bu diklikten aşağı iniliyor. İniş dört-beş metre kadar var. Adeta bir kuyuya iner gibi iniyorsunuz. İnişten sonra yine hafif bir eğimle koridorda yüz metre kadar ilerliyorsunuz. Koridorun sağında solunda geniş odalar var. Bu mesafenin sonunda yol üçe ayrılıyor. Her üç yolda da yine yüz metre kadar ilerliyorsunuz. Her üç yoldan da mağaranın ağzı uçurumlara açılıyor. Her üç çıkışta da dikkatli bir şekilde tırmanarak tekrar eve varıyorsunuz.

Mağara şüphesiz çok karanlık. Aynı zamanda basık. Eğilerek yürüyorsunuz, fenerle ilerleyebiliyorsunuz. Mağaranın bir ağzından öbür ağzına kadar yirmi dakika kadar süre geçiyor.

Hac Umran’da, köyde, karargah olarak kullanılan “şoreş” denilen başka evler de var. Hac Umran’da Mesut Barzani’nin karargah olarak kullandığı bir ev de var. Mela Mustafa Barzanî’nin Hac Umran yanında Galala’da da benzer amaçla kullandığı evler var. Hac Umran, Çoman’dan sonra, sınırda, İran-Irak sınırı üzerinde yer alıyor. Galala ise Çoman ile Hac Umran arasında.

Bu evleri, mağarayı ziyaret ederken, Barzan’ı, İmadiye’yi, Çoman’ı, Akre’yi ziyaret ederken insanın kafasında birçok soru oluşuyor: Mela Mustafa Barzani (1903-1979), İstanbul’da veya Bağdat’ta askeri okullarda, askeri akademilerde eğitim alsaydı acaba Kürdistan ulusal kurtuluş mücadelesi bilincine sahip olabilir miydi?

Mela Mustafa Barzanî, İstanbul’da veya Bağdat’ta askeri okullarda, askeri akademilerde eğitim görseydi, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay, albay, general olsaydı, acaba Kürdistan ulusal kurtuluş bilincine ulaşır mıydı?

Bu soruların cevabı kanımca , şüphesiz “hayır” dır.

Devamı için...