HÜCRE KAYBINA ÇÖZÜM UMUDU

Türk Hematoloji Derneği tarafından Antalya'da düzenlenen 35. Ulusal Hematoloji Kongresi'ne konuk olan Alaska Üniversitesi Biyoloji ve Biyomedikal Program Bölümünden Prof. Dr. Jesse Owens, omurilik felci ve inmenin kök hücre nakli ile tedavi edilmesi çalışmaları sürerken, bilim dünyasının Parkinson ile ALS gibi motor nöron hastalıklarına da kök hücreyle çare bulmanın yollarını araştırdığını söyledi.

Parkinson hastalığı konusunda uzman olmadığını ancak bu hastalıkta, hücre kaybının söz konusu olduğunun bilindiğini anlatan Owens, yapılan deneysel çalışmalarla, hastanın kendi hücrelerinin alınarak modifiye edilmesi ve yeniden vücuduna verilerek hücrelerin ölümünün engellenmesinin hedeflendiğini belirtti.

Japonya'da bilim adamlarının 4 geni aktive ederek insan hücresini embriyonik hücreye çevirmeyi başardığını kaydeden Owens, "henüz yeterli sayıda hücre elde edememişler ama umut veren bir çalışma. Embriyonik hücreler olgunlaşmamış hücre olduğu için tümör oluşturma riski vardır ama insan hücresinin embriyonik hücreye dönüştürülmesinde bu tehlike yok. Ancak bu tedavinin gelişmesinin önünde çok uzun zaman var" diye konuştu.

İleriki günlerde, ALS gibi motor nöron hastalarında bu tedaviden yararlanılabileceğini öne süren Owens, kişinin hareket kabiliyetini engelleyen ve solunumunu güçleştiren ALS'de kök hücre uygulanmasıyla bu sorunların en aza indirgenebileceğini belirtti.

Owens, "ALS'nin tamamıyla tedavi edilmesi mümkün olmayabilir ama semptomlar (hastalık belirtileri) geriletilerek, kişinin yaşam kalitesi yükseltilebilir" dedi.

Omurilik felci için 40 deney

Profesör Dr. Jesse Owens, omurilik felcinin birçok nedeni olduğuna da dikkati çekerek, bu hastalığın kök hücre nakliyle tedavisini sağlayabilmek için ABD, İsrail, İran ve Hindistan gibi ülkelerde 40 kadar deneyin sürdüğünü söyledi.

Owens,"omurilik felcinin henüz başlangıç noktasında olduğu hastalarda bazı olumlu gelişmeler gözlendi" diye konuştu.

Owens, çeşitli kazalar sonucunda oluşan felçlerde de kök hücre tedavisinin umut olabileceğini belirterek, bu durumlarda kişinin yaşının ve bel kemiğinin ne şekilde yaralandığının büyük önem taşıdığının altını çizdi.

Owens, "çok yakın gelecekte olmasa bile kök hücre nakli, felçli kişilerin tamamen olmasa bile kısmen iyileşmesini sağlayacak. Ancak en küçük umudun bile peşinden koşan bu hastaların gazete ilanlarıyla insanları avlayan sahtekarlara karşı dikkatli olmasını öneriyorum. Boş umutlara kapılmasınlar. Bilimsel olmayan, başka insanların deneyip yararını görmedikleri tedavilere prim vermesinler, umut tacirlerinden kaçınsınlar" diye konuştu.

Kendisi de 32 yıldır felçli

57 yaşındaki Profesör Dr. Jesse Owens, 32 yıl önce Alaska'da dağda spor yaparken hızla gelen bir kar aracının çarpması sonucu felç olduğunu anlattı.

Owens, "kök hücre tedavisinin benim gibi uzun yıllardır felçli olan kişilerde iyileşme sağlamayacağını düşünüyorum. Bizler de olsa olsa bazı vücut fonksiyonlarının bir bölümünün yerine gelmesine neden olur. 20 yaşında, yeni felç olmuş bir genç için daha fazla umut olduğunu düşünüyorum" dedi.

Ucuz ve yararlı araçlar yaptı

Owens, 25 yaşında bir mimarken felç olmasına yol açan kazayı geçirdiğini belirten Owens, tıbba o tarihten sonra yöneldiğini anlattı.

Mimarlık eğitiminin ve kendi deneyimlerinin de yardımıyla felçli kişilerin yaşamını kolaylaştıracak araçlar ürettiğini belirten Owens, şöyle konuştu:

"Felçli kişilerin devamlı oturması nedeniyle kemikleri yumuşar ve kolayca kırılır; tek başlarına yaşam sürdürmeleri zordur. O nedenle elle hareket ettirilen, felçli kişinin ayakta durur pozisyonda olabileceği bir araç dizayn ettim. Evimde ve iş yerimde kullandığım bu araç sayesinde her işimi kendim yapabiliyorum. İki katlı evimde üst kata çıkabilmek için yine elle çalışan bir asansör yaptım. Çok sevdiğim doğadan mahrum olmamak için de özel tekerlekli sandalye ürettim. Bir veya iki kişinin yardımıyla doğasever felçliler de doğanın keyfini çıkarabilir. Ürettiğim araçlar, geçmiş yıllarda Amerika'da satışa çıktı ancak seri üretim yapacak sponsor desteğini bulamadığım için devamını getiremedim."