GIDA ALERJİSİNİ İHMAL ETMEYİN, TEDBİR ALIN

Çoğu zaman bu etkileri önemsemeyiz. Ancak bazı besin alerjileri ciddi rahatsızlıklara hatta ölüme kadar götürebilir. Aile ve akrabalarında bazı gıdalara karşı alerjisi olan kişilerin mutlaka alerji testi yaptırması gerekiyor.

 Maltepe Tıp Merkezi Dermatoloji Uzmanı Dr. Leyla Ertenü, bir hastasının yer fıstığına bağlı gelişen reaksiyon sonucu erkek kardeşi ve dayısını kaybettiğini ve bu şüpheyle çocuğuna test yaptırmak istediğini söyledi. Ertenü, "Çocuğa test uyguladık herhangi bir olumsuz sonuç çıkmadı. Ancak alerji çıkmaması ileride de bu alerjinin ortaya çıkmayacağı anlamına gelmez. Halkımız alerjiyi basit bir durum olarak görmemeli. Zaman içerisinde zayıf alerjiler güçlü alerjilere dönüşebilir.'' şeklinde konuştu. Ertenü'nün verdiği bilgiye göre doğuştan yer fıstığı alerjisi olan 32 yaşındaki K.A., yanlışlıkla fıstıklı çikolata yer ve gelişen şok nedeniyle hayatını kaybeder.

İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi astım ve alerji uzmanı Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta da özellikle 3 yaş altındaki çocukların genelinde süt alerjisinin olduğunu vurguladı. Süt içtiğinde kusan ve karnı şişen çocukların süte alerjisi olduğunun düşünülmesi gerektiğini belirten Küçükusta, "Böyle bir durumda çocuklara süt verilmesi kesilmeli. Çocuğa süt içirmek için ısrar edilmemeli. Çocukların yüzde 80'inde 3 yaştan sonra süt alerjisi ortadan kaybolur. Ancak bazı çocuklarda bu durum bir ömür boyu devam eder.'' dedi.

Gıda alerjisi ancak prick ve kan testi yapılarak anlaşılabilir. Prick testi, koldan iğneleme yolu ile alerjinin verilerek deride reaksiyonun ölçülmesidir ve en çok rastlanan alerjenlere yönelik yapılmaktadır. Şüpheli gıdalar için de kanın spesifik Ig E düzeyine bakılır.

Gıda alerjisi herkeste ve her yaşta oluşabilir. Her gıda ile oluşabilmekle birlikte en çok rastlanan gıda grubu, balık ve kabuklu deniz ürünleri, süt, soya, kabuklu kuruyemişler, yumurta, çilek süt ve süt ürünleridir. Herhangi bir besinin alerjiye yol açtığını kabul etmek için o besinin her alınışında alerjik belirtilerin bir veya birkaçının ortaya çıkması gerekmektedir. Herhangi bir yiyeceğe alerjiniz varsa belirtiler genellikle bu yiyecekle ne zaman karşılaşsanız ortaya çıkar. Belirtilerin ortaya çıkması saniyeler içinde olabildiği gibi saatler de sürebilir. Çok duyarlı bazı kişilerde yiyeceği yemek değil, dokunmak, hatta koklamak bile alerjiyi tahrik edebilir. Yani o besinin görünüşü, kokusu, tadı bile bazen alerjik reaksiyonu başlatabilir. Çoğu gıda alerjisi nispeten daha küçük belirtiler gösterse de, bazı gıda alerjileri şiddetli etki göstermekte, bazı durumlarda ise insan hayatını tehdit edebilmektedir.

Gıda alerjisinin belirtileri nelerdir?

"Anaflaktik şok" denilen durumda hayatı tehdit edici problemler ortaya çıkabiliyor: Düzensiz kalp atışları, tansiyonda ani düşmeler ve şok derideki kızarıklık ve şişmelere eklenebiliyor ve hastayı ölüme kadar götürebiliyor. Türkiye'de sıklıkla karşılaşılmasa da özellikle yer fıstığı alerjisi insan hayatını tehdit etmekle beraber ölümlere yol açıyor.

Besin alerjisinin belirtileri bazı kişilerde deri reaksiyonları şeklinde ortaya çıkar. Ciltte döküntü, kızarıklık, kaşıntılı kabarıklıklar, dudaklarda şişme, ağız, dil, yüz, hatta boğazın şişmesi görülebilir. Besin alerjilerinin öksürük, aksırık, astım atakları, burun tıkanıklığı ve akıntısı gibi solunum yolu belirtileri de olabilir. Bazı kişilerde alerji bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, gaz, kramp gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler bazen iç içe de geçebilir. Aynı kişide farklı belirtiler aynı anda ortaya çıkabilir.

Yumurta alerjisi nedir?

Çocuklarda besin allerjilerinin en sık rastlanan sebeplerinden biri de yumurtadır. Yumurta akına karşı alerji, sarısına oranla daha fazla görülmektedir. Yumurta alerjisi, yumurta veya yumurta içeren yiyeceklerin alınmasından sonra dakikalar ve saatler içinde ortaya çıkan yaygın kızarıklık, ürtiker, kaşıntı, hırıltılı solunum, kusma ve ishal ile kendini belli eder. Alerjiden esas olarak yumurta beyazı içinde bulunan ovomukoid, ovalbumin gibi maddeler sorumludur. Yumurta akının bir yaşından önce verilmemesi, başlandığında ise yavaş yavaş artırılması gereklidir. Alerji belirtileri ortaya çıktığında yumurtaya en az altı ay ara verilmelidir. Yumurta alerjisi olan çocuklarda özellikle kızamık ve kabakulak aşıları yapılırken dikkat edilmelidir.