ERDOĞAN-TRUMP GÖRÜŞMESİNDEN NE MESAJLAR ÇIKTI?

Japonya’nın Osaka kentinde düzenlenen G20 zirvesi kapsamında bir araya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump, bir görüşme gerçekleştirdi.

Görüşme öncesi gazetecilere kısa birer açıklama yapan Erdoğan ve Trump, iki ülkenin ticari işbirliğine vurgu yaptı.

Gazeteciler Trump’a üç kez Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alan Türkiye’ye ABD yönetiminin yaptırım uygulanıp uygulamayacağını sordu.

Durumun ‘karmaşık’ olduğunu belirten Trump, “S-400 konusuna bakıyoruz. Türkiye’nin Patriot’ları almasına izin vermediler. Obama yönetimi izin vermedi, bu sebeple başka füze almak zorunda kaldılar. Bence kendilerine adil davranılmadı” dedi ve şöyle devam etti:

“S-400’leri alınca ‘bizimkileri alın’ dediler. Farklı çözümleri değerlendiriyoruz. Türkiye bizim dostumuz. Büyük bir ticaret ortağımız. Obama yönetimi gibi davranamazsınız. Bu iki yönlü bir cadde. Kendisi Patriot almak istedi, satmadılar, sonra ‘tamam satarız’ dediler. O bir NATO üyesi. İnsanlara adil davranmanız gerekir. Türkiye’ye adil davranılmadı.”

ABD Başkanı, bir başka soru üzerine Türkiye’yi ziyaret edeceğini söyledi ancak tarihin netleşmediğini ifade etti: “Bir noktada gideceğim ama tarih netleşmedi.”

Erdoğan: Stratejik ortaklığımız dayanışmamızı teşvik ediyor

Erdoğan ise konuşmasında iki ülke arasındaki ‘stratejik ortaklığa’ değinerek, “ABD ile 75 milyar dolarlık bir ticaret hacmimiz var, zirveye doğru ilerleme hamlemiz var. Savunma sanayinde atacağımız adımlar var. Ama her şeyden öte stratejik ortaklığımız var. Bu stratejik ortaklığımız dayanışmamızı teşvik ediyor. Bundan sonraki süreçte bu dayanışmamızın aynı şekilde devam edeceğine ilişkin inancım tamdır” diye konuştu.

Amerika’nın Sesi’nin aktardığına göre 15, BBC ve euronews’e göre ise 35 dakika süren görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, MİT Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve AKP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz eşlik etti.

Beyaz Saray: Trump, S-400 konusunda endişelerini dile getirdi

Görüşmenin hemen ardından da Beyaz Saray’dan yazılı bir açıklama yayınlandı.

Beyaz Saray, görüşmede Trump’ın Erdoğan’a S-400’ler konusunda endişelerini de dile getirdiğini belirtirken, Ankara’nın ısrarla ‘satın alma bitti’ şeklindeki açıklamalarına rağmen Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımından hala ‘potansiyel satın alma’ olarak söz etti.

“İki lider, aralarında ikili ticareti geliştirme arzusu ve Suriye’de ortak gayeleri başarmak da dahil olmak üzere her iki ülke için önemli olan bir dizi ikili sorunu üzerine tartıştı. Başkan, Türkiye’nin Rus S-400 füze savunma sistemini potansiyel satın alma konusundaki endişesini dile getirdi ve Türkiye’yi, NATO İttifakı’nı güçlendirecek şekilde savunma işbirliği konusunda ABD ile birlikte çalışma konusunda cesaretlendirdi.”

Ankara’dan açıklama

Görüşmeye ilişkin Cumhurbaşkanlığı’ndan da açıklama yapıldı.

Açıklamada, “Görüşmede ikili ilişkiler ve Suriye’deki son gelişmeler başta olmak üzere bölgesel meseleler ele alınmıştır” denildi.

Cumhurbaşkanlığı’nın açıklamasında S-400’lere ilişkin ise şunlar belirtildi:

“Sayın Trump, ülkemizin hava savunma sistemi alımı hususunda Amerika Birleşik Devletleri nezdindeki girişimlerinin geçmiş ABD yönetimleri tarafından reddedildiğini hatırlatarak, konunun ikili ilişkilere zarar vermeyecek bir şekilde çözülmesini arzu ettiklerini vurgulamışlardır.”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 zirvesi kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de görüştü.

S-400 sevkiyatı bekleniyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan, S-400 konusundaki son durumu ise Trump’tan önce bir araya geldiği Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşmesi sırasında açıkladı.

BBC Türkçe’nin haberine göre Erdoğan, Putin ile yaptığı görüşme öncesi yaptığı kısa açıklamada, S-400 hava savunma sistemlerinin sevkiyatına ilişkin sürecin devam ettiğini ve Türkiye’nin önceliğinin bu füzelerin ortak üretimi olduğunu vurguladı.

Türkiye-Rusya işbirliğinde son dönemde önemli bir ivme yaratıldığını kaydeden Erdoğan, “Özellikle de işbirliğimizin S-400’ler sevkiyatıyla, bunu Duşanbe’de de görüşmüştük, mutabakata vardığımız gibi yol haritasının devamını şu anda izliyoruz. Füzenin ortak üretimi başta olmak üzere teknoloji transferini de içerecek şekilde ilerletilmesi bizim için de malum öncelik taşıyor. Şu anda öyle zannediyorum ki gözler bu işin sevkiyatıyla ilgili olan sürecin içerisinde de zaten bunda mutabakatımızda herhangi bir aksama söz konusu değil” ifadelerini kullandı.

Ne oluyor?

Türkiye ile ABD arasında “S-400/F-35 krizi” yaşanıyor. Washington Ankara’dan S-400 almamasını istiyor.

ABD’nin gerekçesi S-400’lerin NATO sistemleriyle uyumlu olmaması ve F-35 savaş uçaklarının güvenliğini olumsuz etkileyebileceği iddiası.

F-35 üretim programının ortakları arasında yer alan Türkiye’yi bu projeden çıkarmaya yönelik adım atan Washnington yönetimi, Ankara’ya yaptırım tehdidinde de bulunuyor.

ABD Savunma Bakanlığı ayrıca, S-400’lerden vazgeçmesi için Türkiye’ye 31 Temmuz’a kadar süre tanımıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise kısa bir süre önce yaptığı açıklamada Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımı hakkında “’Türkiye S-400 savunma sistemlerini alacaktır’ demiyorum, almıştır. Biz bu işi bitirdik. Türkiye’nin F-35 projesinden dışlanmasının hesabını her platformda soracağız” demişti.

Erdoğan ayrıca S-400’lerin Temmuz ayında teslim edileceğini açıklamıştı.

Son olarak Japonya’da yaptığı açıklamada S-400’lerle ilgili süreçte geri adım atılmayacağını bir kez daha vurgulayan Erdoğan, Washington yönetiminin F-35 yaptırımı uygulaması durumunda “uluslararası mahkemeye taşır, paramızı isteriz” diye konuşmuştu.