DÜNYA BASININDA BUGÜN (11.12.2009)

GUARDIAN

The Guardian gazetesi Uluslararası Af Örgütü'nün İran'da insan hakları ihlalleri raporuna yer vermiş.Gazete haberinde, resmi rakamlara göre, seçimlerin ardından İran'da 36 kişinin şiddet olaylarında öldüğünü, ancak ülkede muhalefetin bu sayıyı 70'den fazla olarak verdiğini yazdı.

Gazete, 12 Haziran 2009 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından 4 bin kişinin tutuklandığını ve bunların 200'ünün hala hapiste olduğunu vurguladı.

Uluslararası Af Örgütü yayımladığı raporda, İran'da son 20 yıldır insan hakları ihlallerinin en kötü düzeyde olduğunu savunuyor.

Raporda, insan hakları ihlallerinin Haziranda yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde, seçim sırasında ve özellikle seçimden sonra çok arttığı belirtildi.

Raporda ayrıca, seçimden sonra çıkan olaylarla ilgili olarak açılan resmi soruşturmaların şimdiye kadar "gerçeği ortaya çıkarmaktan çok, olanları gizlemekle ilgilendiği" iddiasına yer verildi.

İran lideri Ali Hamaney'den, ihlaller hakkında soruşturma yürütülmesine yardımcı olmaları için Birleşmiş Milletler insan hakları uzmanlarının İran'a girmesine izin vermesi istendi.

Raporda, seçimlerden sonra yapılan protestolar sırasında tutuklanan ve daha sonra serbest bırakılan bazı kişilerin ülkeyi terk etmeye zorlandığı da iddia edildi.

İngiltere Maliye Bakanı Alistair Darling'in dün açıkladığı "Bütçe Öncesi Mali Raporu" The Guardian gazetesinde yer alan bir başka haber. Gelecek yıl yaz aylarından önce, ülkede yapılması beklenen seçimler öncesi son kez yayımlanan raporda yer alan önlemlere, neredeyse bütün İngiliz gazeteleri manşetinde yer verdi.

The Guardian, raporla açıklanan önlemlere dikkati çekerek, Maliye Bakanı Darling'in sadece zenginleri değil, toplumun diğer kesimlerini de hedef aldığını yazdı.

Gazeteye göre, dört yıl içinde 300 milyar dolara varan bütçe açığını yarıya indireceğini söyleyen Darling'in açıkladığı önlemler arasında, sosyal sigorta primlerinin yüzde 0,5 oranında daha artırılması, kamu çalışanlarının maaş artışlarının iki yıl süreyle yüzde biri aşmaması, emeklilik fonlarına devletin katkı payının sınırlandırılması ve kamu harcamalarında kesintiye gidilmesi de var.

İngiltere'de Maliye Bakanı, her sonbaharda bütçe raporunu, her ilkbaharda da bütçeyi açıklıyor. Bu iki rapor, parlamenterleri ekonomi ve mali politikalar konusunda bilgilendirmeyi amaçlıyor. Alistair Darling'in Maliye Bakanlığı döneminde açıkladığı üçüncü bütçe öncesi rapor, resesyondan çıkamayan ülkede yaklaşan genel seçimler nedeniyle önemine dikkat çekiliyor.

İngiltere'de seçimler yaklaşırken, iktidardaki İşçi Partisi'nin lideri Başbakan Gordon Brown en çok, ülkesini resesyondan çıkaramamakla eleştiriliyor.

FINANCIAL TIMES

Financal Times gazetesi ise, İngiltere'nin, finans kuruluşlarının çalışanlarına dağıttığı ikramiyelere vergi getiren ilk büyük ekonomi olduğuna dikkati çekti ve bu kararın New York ve Zürih gibi finans merkezlerinin işine yarayabileceğini, yüzlerce denizaşırı şirketin Londra'yı terk edebileceğini iddia etti.

İngiltere'de yayımlanan bir başka gazete, Daily Telegraph,İngiltere ile Amerika Birleşik Devletleri'nin Afganistan'da gelecek yıl yapılması planlanan parlamento seçimlerini ileri bir tarihe almak istediği ileri sürdü.

Gazete,ülkede,Hamid Karzai'nin kazandığı devlet başkanlığı seçimiyle ilgili yolsuzluk iddialarını göz önünde bulunduran Beyaz Saray ile Londra yönetimlerinin, Taliban saldırılarının bu doğrultuda artabileceğini de düşünerek, parlamento seçimlerinin 2011'e sarkıtılmasını istediklerini iddia etti.

Gazete, seçimlerin ayrıca ABD Başkanı Barack Obama'nın yeni Afganistan stratejisine zarar vermesinden endişe edildiğini, İngiltere ile ABD'nin, seçimlere kaynak ayrılması ve güvenliğinin sağlanması ya da ertelenmesi konusunda Avrupalı müttefikleriyle anlaşmazlığa düştüğünü kaydetti.

Kaynağının kimliğini açıklamadan verdiği haberde Daily Telegraph, bazı Avrupa ülkelerinin, seçimin, Afgan anayasasının öngördüğü şekilde, Mayıs ayında yapılması konusunda ısrar ettiğini, bazı uzman ve yetkililerin ise devlet başkanlığı seçiminden elde edilen tecrübeyi hatırlatarak, planlandığı tarihte yapılması halinde parlamento seçimlerinin gerçekçi olamayacağı görüşünü savunduğunu belirtti.

Afgan anayasasına göre parlamentonun alt kanadının belirleneceği seçimlerle yerel seçimlerin Mayıs ayında yapılması gerekiyor. Yerel seçimlerin belirlenen tarihte yapılmasına, vilayet sınırlarının hala belirlenememesi nedeniyle küçük bir ihtimal veriliyor.

Seçim için Afganistan'daki bağımsız seçim komisyonuna henüz bütçe ayrılmadı ve seçim takvimi halen duyurulmadı. Seçimi finanse etmek için Batılı ülkelere bel bağlayan Kabil yönetiminin, uluslararası yardım olmadan seçim düzenlemesinin oldukça zor olduğu belirtiliyor.

NEW YORK TIMES

New York Times gazetesi,Norveç'in başkenti Oslo'da Nobel Barış Ödülü'nü alan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama'nın açıklamalarına yer veriyor.

Gazete barış ödülüne layık görüldükten sonra Afganistan'a 30 bin asker gönderme kararı alan Obama'nın bu kararını savunduğu sözlerini alıntılıyor: " Acı gerçeği kabul etmekle başlamalıyız. Hiçbirimiz kendi hayatlarımız süresince şiddetin kökünü kazıyamayacağız. Tek başlarına ya da diğerleriyle birlikte ama birçok ülke kendini zaman zaman güç kullanmak zorunda hissedecek ve ahlaki olarak da güç kullanmanın meşru olduğunu düşünecek."

Nobel barış ödülünü alırken bu sözleri sarfeden Amerikan Başkanı Obama dünyayı terör ve aşırılıktan korumak için bu tartışmalı kararı vermek durumunda kaldığını söyledi.

'Ben dünya sahnesinde yapacaklarımın henüz başındayım,sonunda değil. Mandela ve Marshall gibi devlerin yayında hiçbir şey yapmış sayılmam' şeklinde konuşan Obama'nın hitabı 36 dakika sürdü.

Obama'nın ' evet hatalarımız oldu,ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin vatandaşları 60 yıldan fazladır dünyanın güvenliğini sağlamak için kanlarını döküyor' sözleri de dikkat çekti.

Bir başka Amerikan gazetesi Washington Post ise haberi 'Savaş başkanı barışa hitap ediyor' başlığıyla vermiş.

WASHINGTON POST

Washington Post,Obama'nın ödülünü Afganistan'a 30 bin ek asker göndereceğini açıklamasından yalnızca dokuz gün sonra almasına dikkat çekiyor.Bu paradoksu açıklamak için başkanın güvenlik ve barış için savaş bazen gereklidir' sözlerine yer veriyor.

Amerikan başkanının ödüle layık görülmesine New York Times'dan daha mesafeli duran gazete,hayranlarının bile bu ödüle en iyi ihtimalle çok erken gözüyle baktığını vurguluyor.

Washington Post ayrıca Obama'nın ne gerekçeyle olursa olsun savaşın her zaman bir insanlık trajedisine yol açtığı sözlerini da alıntılıyor.

FRANCE 24

Haber kanalı France 24 Televizyonu,brüksel'de toplanan Avrupa Birliği liderlerinin küresel ısınmaya karşı gelişmekte olan ülkelere yapacakları yardımı görüştüklerini haber veriyor.

France 24'e göre,Avrupalı liderler milyarlarca Avroluk yardım konusunda anlaşabilecekleri umudnu taşıyor.

Gelecek 3 yıl içinde istenen 6 milyar avronun çoğunun zengin Avrupalı ülkelerden çıkacağı belirtiliyor haberde.

Avrupa Birliği'nin ayrıca sera gazı salımını gelecek on yılda yüzde yirmi azaltma sözünü vermesine rağmen bunun kolay olmayacağı çünkü aslında üyeler içinde buna karşı ülkeler bulunuyor.

Üretiminin çoğu kömüre bağlı olan Polonya bunlardan biri. Polonya'nın ayrıca iklim için para harcamaya da isteksiz olduğunu saklamadığı yer alıyor haberde.

İngiltere ve İsveç'in para yardımı konusunda istekli olduğunu ancak Fransa,almanya ve İtalya için aynı şeyin söylenemeyeceğini hatırlatıyor Fransız Televizyonu.