DOĞALGAZA ZAM GELİYOR!

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, önceki akşam katıldığı bir televizyon programında, ocak ve şubat aylarında doğalgaza zam yapılabileceğini söyledi.

OCAKTA YÜZDE 5 ŞUBATTA YÜZDE 10

Ocakta öncelikle döviz kurundaki artış nedeniyle oluşan maliyet, tüketici fiyatlarına yansıtılacak ancak zam oranı tek haneli tutulacak. Bu dönemdeki zammın ortalama yüzde 5 civarında olması bekleniyor. Şubatta ise en az yüzde 10'luk bir zam hedefleniyor. Şubat zammını, özellikle Rusya'nın yeni yıldan itibaren satış fiyatlarını artıracak olması ve dolaylı olarak "al ya da öde" yükümlülüğünün maliyeti tetikleyecek. Böylece sadece yılın ilk iki ayında maliyet artışlarının etkisiyle en az yüzde 15,5'lik zam yapılacak.

Refer BOTAŞ, "al ya da öde" yükümlülüğü nedeniyle elinde kalan fazla gazı ise satmanın yollarını arıyor. Ancak mevcut kontratları içerisinde şu anda sadece Azeri gazı için re-export yani ithal edilen gazın ihracat hakkı bulunuyor.

KIŞ AYLARI ZAMLI GEÇECEK

BOTAŞ'ın her geçen gün artan maliyetleri nedeniyle uzun zamandır tartışma konusu olan doğalgaz fiyatlarında gelecek aydan itibaren artış yapılacak. Bakan Yıldız, bu artış oranının kamuoyuna yansıdığı gibi yüzde 50 gibi yüksek bir oranda olmayacağını söyledi ancak şimdiden 2010 yılının geneli için en az yüzde 25'lik bir zam ihtiyacı mevcut. Bunun büyük bir kısmı ise yılın başında yapılacak. Özellikle doğalgaz tüketiminin yoğun olduğu bu kış aylarında yapılacak zam ise en çok konut abonelerini olumsuz etkileyecek. Çünkü sanayi kesimine yapılacak olan zammın daha aşağıda tutulması düşünülüyor.

Üstelik BOTAŞ yeni yıldan itibaren yıllık tüketimi yüksek olan serbest tüketicilere yüzde 8'e varan oranlarda iskonto uygulamaya hazırlanıyor. BOTAŞ, bu yolla düşen gaz tüketimini hareketlendirerek, "al ya da öde" yükümlülüğünün yarattığı faturayı da aşağıya çekmeyi hedefliyor.

AZERİ GAZI MI SATILACAK

Düşen doğalgaz tüketimi nedeniyle İran ve Rusya'dan aldığı doğalgazı satmakta sıkıntı çeken ve bu nedenle alamadığı gazın dahi parasını ödeme durumunda kalan BOTAŞ, çare arayışını da hızlandırdı. Elindeki fazla gazı satmayı hedefleyen BOTAŞ'ın kontratları içerisinde ise bu duruma sadece Azerbaycan izin veriyor. Azeri gazının her yıl 750 milyon metreküpünü Yunanistan'a satan BOTAŞ'ın, daha fazla gaz transfer ederek elindeki fazla gazı eritmeye yönelmesi durumunda ise iç tüketimde Rus ve İran gazının payı artacak. Ancak Türkiye hâlâ Azeri gazını düşük fiyattan aldığı için, bu durum iç tüketim maliyetlerini artıracak. Yani tüketici daha pahalıya mal edilen Rus ve İran gazını kullanarak daha yüksek faturalar ödemek durumunda kalabilecek.

2008 ZAM, 2009 İNDİRİM YILI OLDU

Uzun zamandır kamuoyunda tartışılan ve 2010 yılının genelinde yapılacak doğalgaz zamlarının yakın geçmişine bakıldığında ise 2008 yılı zam, 2009 yılı ise indirim yılı oldu. Petrol fiyatlarının tavana vurduğu 2008 yılının genelinde doğalgaza kümülatif olarak yüzde 60'lara varan oranlarda zam yapıldı. Ancak bu zammın büyük kısmı, bir kalemde yapılan yüzde 20-25'lik zamdan geldi. 2009 yılına gelindiğinde ise yapılan bu zam indirim yoluyla geri alındı. 2009 yılını zamsız geçiren Türkiye, doğalgazı yıl genelinde yüzde 38 indirimli kullanmış oldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da 2009 yılının başında yıl sonuna kadar zam yapılmayacağı yönünde açıklama yapmıştı. Ancak artan maliyet baskısı nedeniyle 2010 yılında indirim yerine bol bol zam yapılması bekleniyor.