BEYAZ SARAY'A 'SOSYALİST' ADAY

Soğuk Savaş'ı görmemiş gençlerin çoğunun Beyaz Saray'da sosyalist başkana itirazı yok. Ama yaşlı nüfus buna karşı. 

'Sosyalist' kelimesi Amerikan siyasetinde kötü bir üne sahip ve Cumhuriyetçilerin liberal kanadı eleştirmek için ilk başvurdukları sıfatlardan biri. Soğuk Savaş döneminden kalma kötü şöhretiyle 'sosyalist' yakıştırması şimdi Demokrat Parti aday adayı Bernie Sanders için kullanılıyor. Anketlerde eski first-lady Hillary Clinton'ın ensesinde olan Sanders, öncekilerin aksine kendisini 'demokrat sosyalist' olarak tanımlamaktan çekinmiyor. Dahası, gelir eşitsizliğini ortadan kaldırma, büyük şirketlerin ekonomi üzerindeki gücünü sınırlandırma gibi ifadeleri ülkedeki geniş bir liberal kesimin de ilgisini çekiyor. 

Peki, bağımsız Vermont Senatörü Sanders, Demokratların tamamına hitap edebiliyor mu? Ağzından 'sosyalist demokrat' kelimesi çıkğından beri, kampanyası boyunca bunun ne anlama geldiğini Amerikalılara anlatmakla meşgul. Zira sosyaslit etiketini Demokrat Partili bile olsa Amerikalılara anlatmak zor.

'Ön seçimlerde etkili olmaz'

Reuters'ın görüşünü aldığı seçim stratejisti Dane Strother, "Sosyalizm onu farklı kılıyor. Partinin sol kanadının ilgisini çekiyor. Demokrat Parti'nin başkan adayının belirleneceği ön seçimlerde sorun olacağını sanmıyorum" diyor.

Tabbi ki Sanders tipi sosyal demokratlık fikri Sovyet sisteminden farklı. Sanders kendi önerdiği modeli batı Avrupa'daki Norveç ve Danimarka gibi kapitalist ekonomilere benzetiyor; yani ABD'dekine göre daha geniş sosyal güvenlik...

Ayrıca okul harçlarının kaldırılması, sağlık sigortası, daha yüksek asgari ücret, emeklilik maaşlarına zam ve ulusal altyapının geliştirilmesi için daha fazla iş imkanının açılması gibi vaatlerde bulunuyor.  

'Sosyalizm ile alakası yok'

Demokrat aday geçen ay yaptığı konuşmada kendi 'sosyalizm'ini "Bana göre, sosyalizm demokrasi demektir. Hepimizi temsil eden bir hükümeti kurulması demek, sadece zenginleri değil" sözleriyle açıkladı. Sanders'e göre Amerikalılar 'sosyalizm' kelimesini yanlış anlıyor ve halka yönelik sosyal güvenlik, kütüphaneler ve itfaiye gibi yerel kurumların işlevsel hale getirilmesi gibi prensiplerini bilmiyor. 

ABD'deki Sosyalist Parti lideri Greg Parson'a göre ise Sanders'in 'sosyalizm ile yakından uzaktan alakası yok'. Parson, Sanders'in daha çok 'liberal demokrat profiline uygun' olduğunu savnuyor. 

'Komünist bölü sosyalist'

Parson'a göre her ne kadar şu an partililere ilginç gelse de Demokrat cephede eninde sonunda Hillary Clinton'ın ipi göğüslemesi yüksek ihtimal' Cumhuriyetçiler, 8 yıllık iktidarında Obama'yı sık sık 'sosyalist' olmakla suçladı. Hatta 2008'deki önseçimlerde Obama'ya şans bile tanımamışlardı. Şimdi Obama ile ilgili yapılan 'sosyalistlik' espirilerinin benzerleri Sanders için yapılıyor. 

Cumhuriyetçi Başkan Aday Adayı Lindsey Graham, Sanders için "Balayını Sovyetler Cumhuriyeti'nde yapmış. Bence oradan hiç dönmemiş" şakasını yaptı. Yine Cumhuriyetçi Aday Adayı Donald Trump da "Sanders sosyalist bölü komünisttir" dedi. 

Anketlere göre de 'sosyalizm' Amerikalar arasında pek popüler değil. Soğuk Savaş dönemini görmemiş gençler arasında sosyalizm ifadesine karşı tepki daha az. Reuters / Ipsos'un Cuma günü yayınlanan anketine göre Amerikalıların yüzde 47'si sosyalist bir adayı destekleme ihtimalinin düşük olduğunu söylüyor. Yüzde 37'si ise kendisi için sosyalist olup olmamasının farketmeyeceği görüşünde. 

Gallup'un yaz aylarında yaptığı ankette ise 18-29 yaş arası Amerikalıların yüzde 69'u Beyaz Saray'a bir sosyalist başkanı göndermenin bir sorun teşkil etmeyeceğini belirtti.  65 yaş ve üstüne gelince bu oran yüzde 34'e düşüyor. (Reuters)