BANKALARIN KART OYUNU!

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar Komisyonu'nda dün, “Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” görüşüldü. Hükümet ve muhalefet milletvekilleri özellikle asgari kart aidatının 35 TL olması uygulamasının kaldırılmasını istediler.

İTİRAZLARA RAĞMEN

Ancak, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın ve Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) ısrarcı yaklaşımı ile asgari aidat tutarı olan 35 TL kabul edildi. Milletvekilleri tasarıyla ilgili ortak itirazlarını şu kapsamda oldu: “Kart aidatı kaldırılmalıdır. Temerrüde düşen vatandaşlar düşünülmüş ancak, borcunun asgari de olsa bir kısmını ödeyenler düşünülmemiş.

Tasarı icra takibinde uğrayan kişilere yönelik görülse de, yıllık aidatı artıran, asgari ödeme tutarını yükselten bir tasarı.” AK Parti Rize Milletvekili Ali Bayramoğlu da, 2003, 2006 gibi her üç yılda bir kartlarla ilgili düzenleme yapıldığını hatırlatarak şu önerileri sıraladı: “Faiz oranı ve temerrüt faiz oranı net konulsun. Asgari ödeme miktarı yukarı çekilerek net hale getirilsin. Kartlarda limitler net olsun. (Çünkü bankalar limitleri vatandaşın gelirini dikkate almadan yukarı çekiyor.) Zorunlu kart bedeli adı altındaki abone bedeli kesinlikle kaldırılsın.”

SÜTTEN ÇIKMIŞ AK KAŞIK...

Konya Milletvekili Hasan Angı da “bankalar sütten çıkmış ak kaşık gibi olsunlar biz de destek verelim” diyerek yaptığı konuşmada, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Genel Sekreteri Ekrem Keskin'e telefonda, bir akrabasına bankadan kredi kartı gönderilmesi ve bu kartı başkasının alması üzerine yaşadığı mahkeme konusunu üstü kapalı dile getirdi.

Tasarıda yer alan kredi limitinde yüzde1'lik uygulamasının bankaların o müşteri kesimini kaçırmamak için kredi kartı aidatı konusunda ısrarcı olmayacaklarını söyledi. Ayrıca bankaların, yüksek gelir grubu müşterileri için uyguladıkları promosyonlarının bulunduğunu kaydetti.

TASARININ SON HALİ

Görüşmeler sonunda, maddelere geçilerek, kredi kartlarında 3 bin 500 TL kart limitinde 35 TL aidatın alınması ve 3 bin 500 TL limitin üzerinde ise yüzde 1 olarak aidat olması kabul edildi. İkinci maddeye yönelik olarak, komisyon başkanı Soner Aksoy, 2006 yılında komisyonda bu oranın yüzde 10'dan yüzde 20'ye çıkarıldığını hatırlatarak, yine aynı komisyonun oranı yüzde 10'a indirmesinin doğru olmayacağı söyledi.

BANKACILARIN KARARI

Bunun üzerine, BDDK'nın ve TBB'nin ortak kararı doğrultusunda verilen bir önergeyle asgari ödeme tutarında yüzde 20'lik oranın aynen kalması ve BDDK'nın bunu yüzde 40'a kadar artırması yetkisi verildi. Tasarının üçüncü maddesi de taksitlendirmeyi kabul eden kart mağdurunun “taksitlerden herhangi birinin vade tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmemesi halinde düzenlemeden sağlanan hakları kaybetmesi” yer alıyordu. Yeni düzenleme ile bunu, “bir yıl içerisinde 3 defa ödenmemesi halinde taksitlendirme düzenlemesinden elde ettiği hakları kaybeder” şekline dönüştürüldü.

Kart aidatı Anayasa Mahkemesi'ne kadar gidiyor

Tüketiciler, kredi kartı borçlarını yeniden düzenleyen yasa tasarısını Anayasa Mahkemesi'ne götürecek. Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu önünde toplanan Tüketici Dernekleri Federasyonu üyeleri kredi kartı borçlarını yeniden düzenleyen yasa tasarısını protesto etti.

Federasyon başkanı Ali Çetin tasarının bu haliyle Meclis'ten geçmesi halinde yasayı muhalefet partileriyle beraber Anayasa Mahkemesi'ne götüreceklerini söyledi. Federasyon Başkanı Ali Çetin, taslağın tamamıyla BDDK'nın elinden çıktığını ve tüketicilerin görüşlerine başvurulmadığını öne sürdü.

Yasa tasarısında bulunan kredi kartları aidatları ile ilgili mahkeme kararının mevcut olduğunu belirten Çetin, buna rağmen bu tasarıyla bankalara eskiye oranla daha fazla kredi kartı aidatı ödenmesinin kararlaştırıldığını ifade etti.

Faiz tuzağına 'dur' demek için çalışma yapılmalı

Kredi kartı borçlanma aracı değildir' diyen yetkililere vatandaştan ve tüketici birliklerinden tepki büyüyor. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın açıkladığı 31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle ödeme ihtarı çekilmiş, icra takibi başlatılmış ya da bankalarca takibe alınmış kredi kartı borçları için yeni ödeme planı bazı kesimlerce uygun bulunmadı.

Temerrüde düşen borca çözüm bulunduğunu ancak asgari tutarını her ay ödemek zorunda kalan ve faiz üstüne faiz ödeyen borçlu kesime çare olamadığını belirten, Tüketiciler Birliği Onursal Başkanı Bülent Deniz, "Bu yasa sadece bankacılık sektörünü dikkate alan bir yasa çalışması, beklenen yararı sağlamayacaktır" dedi.

"Asgari ödeme tuzağı devam ediyor" diyen Deniz, "Geçmişte ve şu anda yaşanan kredi kart sıkıntısının temel dinamiklerinden birini yüksek faiz, bir diğerini asgari ödeme olanağı oluşturmaktadır. Kredi kartından 1.000 TL. harcayan bir tüketicinin, başka hiçbir harcama yapmadığı halde sadece asgari tutarı ödeyerek bu borcu ancak 5,5 yılda kapatabildiği gerçeği karşısında, ısrarla dile getirilen asgari ödeme olanağının tedricen azaltılması ve uzun vadede tamamen kaldırılmasına ilişkin talebin dikkate alınması gereklidir. Ayrıca yıllarca karşı çıktığımız kart aidatı da yasallaştırılıyor" açıklamasında bulundu.

Kanun çıkmış isteyen ödesin istemeyen de..

Türkiye Bankalar Birliği Başkanı ve İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, kredi kartı borçlarının ödenmesine kolaylık getirilmesinin yararlı olduğunu belirterek, borcu olanların tamamı için 'mağdur' ifadesinin kullanılmasını doğru bulmadığını söyledi.

Geçtiğimiz yıllarda kart borçlarının yapılandırılması ile ilgili düzenleme yapıldığını ve bundan yararlananların azımsanmayacak sayıda olduğunu belirten Özince, şunları kaydetti: 'Ancak, her borçlu gelmedi. Kimi borçlunun aslında çok ciddi ihmali var, bu işin içinde. Cebine birçok kart koymak marifet değil, iyi niyetli olmayanlar da var.

Herkese böyle körü körüne sahip çıkmayalım.' Özince, bazı tüketici derneklerinin düzenlemeyi 'bankaların batık alacaklarını tahsil operasyonu' olarak görmelerine tepki göstererek, 'Böyle lüzumsuz yorumlara gerek yok' dedi. Özince, şöyle devam etti: 'Devlet bir kanun çıkartmış, isteyen ödesin, içine sinmeyen de gelsin eski temerrüt faiziyle ödemesini yapsın reddetmeyiz. İş hukuka aksetmiyor, iş icralarda yürümüyorsa bütün vatandaşın memnun olması lazım.”