AİHM’DEN REKOR CEZA: 1.5 MİLYON AVRO

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 1994’te Şemdinli’de gözaltına alınan 14 köylünün Derecik İç Güvenlik Taburu’nda öldürülüp gömülmesiyle ilgili davada Türkiye’yi toplamda 1.5 milyon avroya yakın tazminata mahkûm etti.

1994’te Şemdinli’ye bağlı Ormancık Köyü’nü basan askerler, bazıları korucu olan bir grup köylüyü döverek gözaltına almıştı. Bu köylülerden 14’ü bir daha evine dönmemiş, ailelerin başvuruları sonuç vermemişti. Ailelerin şikâyetleri üzerine önce Şemdinli’de, ardından Hakkâri’deki idari makamlar, isimleri bildirilen rütbeli askerler hakkında soruşturma açılmasına izin vermemişti. Ardından gözaltında kaybedilen ve biri dışında cenazelerine yıllarca ulaşılamayan köylülerin yakınları, avukatları aracılığıyla AİHM’ne başvurmuştu. Dava AİHM’de yürürken Taraf, 2009 yılı ağustos ayında, gözaltında öldürülen köylülerin gömüldüğü yeri gösteren ve kimi görgü tanıklarının anlatımları esas alınarak hazırlanan krokiyi yayımlamıştı. Gazete, ardından gözaltında toplucu katledilen köylülerin yakınlarının acılı anlatımlarını “Adete soykırım” başlığıyla haberleştirmişti.

AİHM, davayı dün karara bağladı. Ölüm ve kayıplarla ilgili Türk makamlarının etkili soruşturma yapmadığını belirleyen AİHM; Türkiye’yi Avrupa İnsan hakları Sözleşmesi’nin “yaşam hakkı” başlıklı ikinci, “işkence-fena muamele yasağı”nı içeren üçüncü ve “özgürlük ve güvenlik hakkı”yla ilgili beşinci maddelerini ihlalden suçlu buldu.

“Keşke Türkiye çözseydi”

AİHM, bu maddelerin ihlal kararlarına bağlı olarak Türkiye’yi toplamda 1.5 milyon avro tazminata mahkûm etti. Davacı köylülerin avukatı Levent Kanat, şunları söyledi: “AİHM’de çıkan kararla, o dönemin suç işleyen devlet görevlilerinin yargılanmasını engelleyen yasal ve idari zırhın neye mal olduğunu gösterdi. Biz AİHM’e gitmek durumunda kaldık. Ve şimdi AİHM, kendi insanlarına devletin resmi asker görevlilerinin yaptığı katillik fiilinden dolayı Türkiye’yi mahkum etti. Tenennimizdüşüncemiz, öncelikle keşke bu insanlardan hiçbiri öldürülmese, kaybedilmeseydi.Ve keşke, Fırat’ın öte yakasındaki karanlıklar, AİHM’de değil, zamanında ve etkili soruşturmalarla Türkiye’de çözülebilseydi.”

Gözaltına alınan köylülerin adları şunlardı: Casım Çelik, Yusuf Çelik, Mihraç Çelik, Hurşit Taşkın, Kemal İzci, Abdülaziz İnan, Salih Şengül, Naci Şengül, Sıdık Şengül, Cabbar Selvi, Reşit Selvi, Hayrettin Öztürk, Kerem İnan ve Aşir Seçkin. (Taraf)

Taburda toplu mezar!