ABD'NİN İKİNCİ VİETNAM'I MI?

Afganistan'da savaş 10. yılına giriyor. Bunca yılın sonunda gelinen nokta ise pek iç açıcı değil. 100 binden fazla Amerikan askerinin bulunduğu ülkeyi nasıl bir geleceğin beklediği hakkında hala kimsenin fikri yok.

1979'da başlayan ve 10 yıl süren Sovyet işgali ardından, Afganistan'daki güç savaşında ibre 1996'da Taliban'dan yana dönmiştü. 2001'de ise dünyanın gidişatını değiştiren 11 Eylül saldırıları yaşandı. ABD Başkanı George Bush önce, saldırıdan sorumlu tuttuğu El Kaide liderlerini Taliban'dan istedi. Ancak bu istek karşılanmayınca, 7 Ekim'de Washington'ın öncülüğünde Afganistan savaşı başladı.

Koalisyon güçleri için savaş kısa ve beklenen az kayıpla sona erdi. Ama asıl sorun bundan sonra başladı. ABD 2003'te Irak'ın işgaliyle birlikte dikkatini bu ülkeye kaydırınca, Taliban güçlenmeye başladı ve 2006'da adeta yeniden doğdu.

Bu tarihten itibaren saldırılar artarak bugünlere kadar gelindi. Temmuz ayında 66 askerle Amerikan ordusu bir aydaki en fazla kaybını verdi. NATO'nun kaybı 9 yıl boyunca 2 bin civarında, ki, bu sayının yaklaşık 1300'ü Amerikan ordusuna ait.

Irak'tansa Afganistan'ı gündemde öne alan Barack Obama, başkanlık koltuğuna oturmasının ardından Afganistan'a ek 30 bin asker gönderdi. Ama bunun da soruna çözüm olduğu söylenemez.

AFGAN DEVLET BAŞKANI DA GELECEKTEN ENDİŞELİ

Gelecekten endişe edenler arasında Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai de var. Karzai geçen hafta yaptığı bir konuşmada, "Oğlumun yabancı olmasından ve ülkeyi terk etmesinden korkuyorum. Çocuklarımız okula gidemiyor, öğretmenlerimiz öldürülüyor" diyerek ağladı.

Uzmanlara Afganistan'daki durumdan Washington'ın ve Pakistan'ın da önemli bir payı var.

Taliban liderlerinin Pakistan içlerinde yaşam alanı bulduğu ve bu ülkeden gelen mali ve lojistik destek sürdükçe direnişi kırmanın zor olduğu söyleniyor.

HİÇBİR TARAF MEMNUN DEĞİL

Savaşa taraf olan ülkelerin halkı da savaşa ilgi duymuyor artık. Afganlar bıkkın, Amerikalılar şikayetçi.

Koalisyon güçleri de kırılma noktasında. Hollanda ülkedeki askerlerini çekeceğini duyurdu, sırada Kanada var.

Bütün bunlar yaşanırken, ülkedeki yolsuzluk ve yoksulluk problemleri de en önemli sorunlardan.

AFGANLARA GÖRE SORUMLU YABANCI ASKERLER

Uzmanlar Washington'ın ülkede başarılı olması için Afgan halkını yanına çekmesi gerektiğini belirtiyor. Bunun için de öncelikle güvenliğin sağlanması şart. Zira Afganların birçoğu Taliban korkusundan yabancı askerlerin yanında bile görünmek istemiyor.

Zaten sokaklara göre de durumdan sorumlu olanlar Amerikalılar ve yabancı güçler.

Şimdilerde ise Karzai Taliban ile diyaloğa girmenin yollarını arıyor. Washington da bu politikayı destekler görünüyor. Bunun için bir heyet bile kurulmuş durumda. Amerikan medyasına göre, görüşmeler başladı bile.

Örgütün resmi görüşmeler için üç şartı olduğu da gelen bilgiler arasında. Bu üç şart, NATO'nun çekilmesini içeren takvim, hapishanelerdeki Taliban üyelerinin serbest bırakılması ve 11 Eylül'den sonra Taliban'dan istenilen isimlerden vazgeçilmesi.