ABD RESMEN BİLDİRDİ: TÜRKİYE F-35 PROGRAMINDAN ÇIKARILDI

ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon), Türkiye’nin F-35 programından resmi olarak çıkarıldığına ilişkin Ankara’ya bildirimde bulunduğu bildirildi.

ABD’li üst düzey yetkili, bildirimde, 2006’da katılımcıların imzasına açılan ve Türkiye’nin 26 Ocak 2007’de imzaladığı Ortak Mutabakat Zabtı’nın feshedilmiş olduğunun ve yeni mutabakat metnine Türkiye’nin dahil edilmediğinin belirtildiğini kaydetti.

Yetkili, 2006 tarihli mutabakatın geride kalan sekiz ortakla güncellendiğini ve programa yeni herhangi ortak katılımcının eklenmediğini söyledi.

Türkiye, F-35 Müşterek Taarruz Uçağı Programı’na (JSF) Ortak Mutabakat Zabtı ile ortak üretici olarak katılmıştı.

Programın katılımcıları Türkiye’nin yanı sıra ABD, Britanya, İtalya, Hollanda, Avustralya, Danimarka, Kanada ve Norveç’ten oluşuyordu.

Altı uçak Türkiye’ye transfer edilmemişti

Türkiye ilk etapta 100 adet F-35A uçağı almayı taahhüt etmişti.

2018’de dört F-35 uçağının mülkiyeti Türkiye’ye verilmiş ancak uçaklar ABD’de, Türk pilotların da katıldığı eğitim programlarına tabi tutulmuştu. Daha sonra ise iki F-35 uçağının daha mülkiyeti verilmişti.

Ancak Türkiye ile ABD arasında S-400 krizi çıktığından bu altı uçak Türkiye’ye transfer edilmemiş ve 2020 Savunma Bütçesi kapsamında bunların ABD Hava Kuvvetleri için alınması kararlaştırılmıştı.

Türkiye ayrıca uçak için bin 5 parça üretiyordu. Türkiye firmalarının da bu üretime katılımı büyük oranda askıya alınmıştı.

ABD’nin Aralık 2020 itibarıyla da bin 5 parçanın tamamı için yeni tedarikçiler bulduğu ortaya çıkmıştı.

S-400 krizi

Türkiye ve Rusya Eylül 2017’de S-400 için 2,5 milyar dolarlık bir kontrat imzalamış ve bu gelişme Ankara ile Washington arasında soruna yol açmıştı.

NATO’nun çeşitli itiraz açıklamalarına karşın ilk S-400’ler hava yoluyla Türkiye’ye Temmuz 2019’da teslim edilmişti.

S-400’ler nedeniyle Türkiye uzun yıllardır parçası olduğu ve ödeme yaptığı F-35 savaş uçakları programının hem dışında bırakılmış hem de kendisi için üretilen tamamlanmış uçakları alamamıştı.